Çocuk Eğitiminde Anne Babanın Modelliği (1)
Yaradılışları gereği anne babalar her zaman çocuklarının iyiliklerini düşünürler. Bunun için de anne babalar çocuklarını daha iyi yetiştirmek için onlara nasihat etmeyi elden bırakmazlar.
Bazı anne babalar çocuklarının olumsuz davranışlarını bırakmaları konusunda nasihat ederken; bazı anne babalar ise çocuklarına neden okumaları gerektiği ile kendilerinin okuyamama nedenlerini gerekçeli olarak anlatıp onların daha iyi yerlere gelmeleri konusunda nasihat etmektedirler. Sonuçta her anne babanın çocuklarına edeceği nasihatin bir gerekçesi bulunmaktadır.
Anne babaların çocuklarına yaptıkları nasihatlerin birçoğu kendilerinin davranışsal olarak yapmadıkları veya yapamadıkları şeyler hakkındadır. Bunun sonucunda da çocuklarının eğitiminde sadece nasihat boyutunu dikkate alan anne babalar, ister istemez sözlerinin tutulmadığını görünce üzülmektedirler. Bu anne babaların durumu için Yüce Allah Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurmaktadır: "Ey İman edenler! Niçin yapmayacağınız şeyleri söylersiniz?" (Saff Süresi:2)
Sağlığını olumsuz etkileyecek düzeyde çok süt içen bir çocuğu, anne babası daha az süt içmesi için zamanın âlimine götürürler. Durumu dinleyen âlim zat; anne babaya bir gün sonra gelmelerini söyler.
Ertesi gün gelen ve ailenin aşırı süt içen çocuğuna âlim zat:
-"Her şeyin aşırısının sağlık için zararlı olduğunu ve bunun için de her besinlerden yemesi gerektiği gibi sütü de daha az içmesini" söyler. Nasihati dinleyen çocuk, daha az süt içeceği konusunda Âlim zata söz verir.
Çocuğun anne babası, çocuğun zamanla daha az süt içtiğini görünce durumu merak edip âlim zata neden ertesi gün çağırdığını sorarlar.
Âlim zat da aileye:
-"Ben de sütü çok severdim ve o sabah ben de süt içmiştim. Daha sütün kokusu ağzımda dururken nasıl o çocuğa süt içme diyebilirdim ki. İşte bu yüzden ertesi günü gelmenizi söyledim" der.
Söylediği sözü ve ettiği nasihati kendi hayatında yaşamayan ve çocuklarına uygun model olamayan anne babaların, çocuklarına edeceği nasihatin de hiçbir faydası olmayacaktır. Bu noktada çocuğa verilecek eğitimin söz ile değil hal ile yapılması gerekmektedir. Mevlana Hazretlerinin: "Ya olduğun gibi görün, ya da göründüğün gibi ol." sözü anne babaların çocuklarına model olma konusunda söz ve hal arasındaki ince noktayı çok güzel ifade etmiştir.
Çocuklara yapılacak nasihatler, ona model olmakla birlikte yerinde ve zamanında özlü bir şekilde verildiği takdirde etkili olmaktadır. Çocuklara yapılacak uzun uzun nasihatler, çocuklar tarafından hem sıkıcı bulunmakta hem de benimsenmemektedir.
Bazı anne babalar çocuklarının olumsuz davranışlarını bırakmaları konusunda nasihat ederken; bazı anne babalar ise çocuklarına neden okumaları gerektiği ile kendilerinin okuyamama nedenlerini gerekçeli olarak anlatıp onların daha iyi yerlere gelmeleri konusunda nasihat etmektedirler. Sonuçta her anne babanın çocuklarına edeceği nasihatin bir gerekçesi bulunmaktadır.
Anne babaların çocuklarına yaptıkları nasihatlerin birçoğu kendilerinin davranışsal olarak yapmadıkları veya yapamadıkları şeyler hakkındadır. Bunun sonucunda da çocuklarının eğitiminde sadece nasihat boyutunu dikkate alan anne babalar, ister istemez sözlerinin tutulmadığını görünce üzülmektedirler. Bu anne babaların durumu için Yüce Allah Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurmaktadır: "Ey İman edenler! Niçin yapmayacağınız şeyleri söylersiniz?" (Saff Süresi:2)
Sağlığını olumsuz etkileyecek düzeyde çok süt içen bir çocuğu, anne babası daha az süt içmesi için zamanın âlimine götürürler. Durumu dinleyen âlim zat; anne babaya bir gün sonra gelmelerini söyler.
Ertesi gün gelen ve ailenin aşırı süt içen çocuğuna âlim zat:
-"Her şeyin aşırısının sağlık için zararlı olduğunu ve bunun için de her besinlerden yemesi gerektiği gibi sütü de daha az içmesini" söyler. Nasihati dinleyen çocuk, daha az süt içeceği konusunda Âlim zata söz verir.
Çocuğun anne babası, çocuğun zamanla daha az süt içtiğini görünce durumu merak edip âlim zata neden ertesi gün çağırdığını sorarlar.
Âlim zat da aileye:
-"Ben de sütü çok severdim ve o sabah ben de süt içmiştim. Daha sütün kokusu ağzımda dururken nasıl o çocuğa süt içme diyebilirdim ki. İşte bu yüzden ertesi günü gelmenizi söyledim" der.
Söylediği sözü ve ettiği nasihati kendi hayatında yaşamayan ve çocuklarına uygun model olamayan anne babaların, çocuklarına edeceği nasihatin de hiçbir faydası olmayacaktır. Bu noktada çocuğa verilecek eğitimin söz ile değil hal ile yapılması gerekmektedir. Mevlana Hazretlerinin: "Ya olduğun gibi görün, ya da göründüğün gibi ol." sözü anne babaların çocuklarına model olma konusunda söz ve hal arasındaki ince noktayı çok güzel ifade etmiştir.
Çocuklara yapılacak nasihatler, ona model olmakla birlikte yerinde ve zamanında özlü bir şekilde verildiği takdirde etkili olmaktadır. Çocuklara yapılacak uzun uzun nasihatler, çocuklar tarafından hem sıkıcı bulunmakta hem de benimsenmemektedir.
