Mute Harbi ve Halid Bin Velid(ra)
Sadece İslam tarihinin değil, dünya tarihinin en önemli, önemli olduğu kadar düşündürücü, düşündürücü olduğu kadar ders çıkarılması gereken savaşlarından biri de Mute Savaşıdır.
Müslümanlar için önemli bir yere sahip olan Mute Savaşından Müslümanların ne kadarı haberdar?
Mute Savaşı, Hicret'in 8. yılında Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) döneminde Bizans İmparatorluğu ile Müslümanlar arasında meydana gelmiştir. Bu savaş, Müslümanların Bizans'la yaptığı ilk büyük ve çok büyük bir karşılaşmadır.
Mute Savaşının sebebi, Peygamber Efendimiz(sav)'in elçisi Hâris bin Umeyr el-Ezdî'nin Bizans'a bağlı Gassanîler tarafından şehit edilmesidir.
Bu, o dönemde elçilere dokunulmaması gerektiği yönündeki uluslararası teamüle aykırıydı ve bir savaş sebebi sayıldı.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), yaklaşık 3.000 kişilik bir ordu hazırladı ve şu komutanları tayin etti:
1.Zeyd bin Hârise (İlk komutan)
2.Cafer bin Ebî Tâlib ( Zeyd şehit olursa yerine geçecek)
3.Abdullah bin Revâha (Cafer de şehit olursa onun yerine geçecek)
Bu savaşı olağanüstü kılan Bizans ordusunun sayısı tarihi kaynaklara göre; 100.000 ile 200.000 arasında; ayrıca, Bizans askerlerinin yanında Arap Gassani (Hıristiyan Arap Devleti) askerleri de bulunuyordu.
Azıcık düşünelim; düşünelim ki, bu savaşın olağanüstülüğünü anlayabilelim:
İslam Ordusu 3000, Bizans Ordusu 100000 kişiden fazla; yani, neredeyse 33 katı; inanın, tasavvur etmekte zorlanıyorum!
Elbette ki, savaş zor geçecekti ve zor geçti. Peygamber Efendimiz(sav)'in savaştan önce atadığı bu üç komutan da savaşta şehit oldular.
İslam Tarihinin en önemli komutanlarından biri olacak olan yenilmez komutan sahabi efendilerimizin önerisiyle Halid bin Velid(ra) 4. Komutan olarak ordunun başına geçti.
Hâlid bin Velid(ra), sabah olunca İslâm ordusuna yeni bir nizam verdi. Öndekileri arkaya arkadakileri öne, sağdakileri sola soldakileri sağa geçirdi. Düşman askerleri sabahleyin karşılarında yeni simalar görünce İslâm ordusuna takviye asker geldiğini zannettiler ve korkup kaçmaya başladılar.
Bu şaşkınlık üzerine Halid bin Velid(ra), Bizans ordusu üzerine şiddetli bir hücum yaptı. Birçok Bizans askeri öldürüldü. On beş Müslüman da şehit oldu.
Kâfir ordusunun çokluğu karşısında İslâm ordusunu büyük bir tehlikeden mükemmel bir harp tekniğiyle kurtaran Halid bin Velid(ra) ordusunu yavaş yavaş geri çekti. Böylece İslâm ordusu Medîne-i Münevvereye muzaffer olarak döndü.
Bu savaş, İslam Devleti'nin artık sadece Arap kabileleriyle değil, büyük imparatorluklarla da karşı karşıya geldiğini göstermiştir.
Bu savaştan sonra Halid bin Velid'e "Seyfullah" (Allah'ın kılıcı) unvanı verildi.
Mûte, Mekke'nin Fethi, Huneyn ve Tebük savaşlarında önemli roller aldı. Halife Ebû Bekir döneminde Ridde savaşlarında başarılara imza attı.
Sasani ve Bizans'a karşı yürütülen fetihlerde; Mezopotamya, Suriye, özellikle Mercidâbık, Ayn el‑Tamr, Yermûk gibi savaşlarda yer aldı
İslam fetihleri sırasında "yenilmez kumandan" unvanını almıştır. Tarihçiler onu Alexander, Cengiz ve Napolyon'la kıyaslamışlar ama ona hiç yenilmediği için üstünlük atfetmişlerdir .
Mute Harbinde süvari birliklerini ustaca yöneterek hızlı ve çarpıcı darbeler indirdi.
Psikolojik savaş taktikleri ve sıra dışı koordinasyonla düşman hatlarında şaşkınlığa sebep oldu.
Katıldığı yaklaşık 100 savaşta yenilmemiş ve İslam'ın hızlı yayılmasına büyük katkıda bulunmuştur.
Hz. Ömer(ra) döneminde Humus valisi olduktan sonra 642 yılında Humus'ta vefat etti ve mezarı Humus şehrindedir.
Ali Dutal